Fatiha Sûresi’nin Toplu Bir Tefsiri

Sûreden Çıkarılan Aklî İncelikler Dünya âlemi, bulanıklık âlemidir. Ahiret âlemi ise, sefa âlemidir.Buna göre dünyaya nısbetle âhiret, fere nisbetle asıl ve gölgeye nisbetle cisim gibidir. Bu se-beble dünyada bulunan her şeyin ahirette bir aslının bulunması gerekir. Aksi halde dünyadaki şeylerin, aslı olmayan bir serap ve boş bir hayalden başka bir şey olmaması gerekirdi. Ahirette bulunan […]

Daha fazla oku
Namaz Ariflerin Miracıdır

Hz. Peygamber (s.a.s.)’in iki miracı vardır. Bunlardan biri, Mescid-i Haram’dan Mescid-i Aksa’ya kadar olanı; diğeri de Mescid-i Aksa’dan başlayıp, Allah’ın me-lekûtunun en yücelerine kadar olanıdır. Bu,hadisenin zahire taalluk eden kısmıdır. Miraç hadisesinin, ruhlar âlemine taalluk eden tarafına gelince, Hz, Peygamber (s.a.s.)’in yine iki miracı vardır. Biri, şehadet aleminden başlayıp gayb âlemine kadar olan; diğeri de, […]

Daha fazla oku
Her Rekatta İki Secde Olmasının Hikmeti

Eğer, “Her rekatta iki secde olmasındaki hikmet nedir?” denilirse, deriz ki: Bunda birçok husus vardır: Birincisi: İlk secde ezel içindir, ikinci secde ise ebed içindir. Bu iki secde arasında kalkmak ise, dünyanın ezel ile ebed arasında var olduğuna işarettir. Bu böyledir, çünkü, Allah’ın ezelî oluşu ile O’nun “evvel” olduğunu, kendisinden önce başka bir evvelin olmadığını […]

Daha fazla oku
“Elhamdulillah” Cümlesindeki İncelikler

Bu fasıl” elhamdulillah”sözünün incelikleri ve Fatiha Sûresi’nde yer alan beş ismin faydaları hakkındadır. “Elhamdulillah”sözünün inceliklerine gelince bu dört nüktedir. Birinci nükte: Hz. Peygamber (s.a.s.)’den rivayet edildiğine göre, Hz. İbrahim (a.s.), Cenâbı Hakk’a, şunu sormuştur: “Ya Rabbî sana deyip hamdedenin mükâfaatı nedir?” Cenâb-ı Allah:”elhamdulillah” şükrün hem başı hem sonudur” diye cevab vermiştir.Hakikat ehli şöyle demişlerdir:”elhamdulillah” ifadesi […]

Daha fazla oku
Fatiha Niçin Allah’ın Beş İsmini İhtiva Eder?

“Bu fasıl, Fatiha Sûresi’nin bu beş ismi İhtiva etmesinin sebebi hakkındadır.” Bunun sebebi şudur: İnsanın durumlarının beş mertebesi vardır. Birincisi, yaratılma. İkincisi, dünya menfaatları hususunda eğitilme. Üçüncüsü, mebde’i tanıtma hususunda yetiştirilme. Dördüncüsü, me’âdı tanıtma hususunda yetiştirilme. Beşincisi, ruhların bedenler âleminden ahiret âlemine nakledilmesidir. İmdi “Allah” İsmi, yaratmanın, yoktan var etmenin, tekvinin ve ibda’ın (bir örneği […]

Daha fazla oku
Gök Kubbesinin Bina Olması Meselesi

O (Rabb) ki yeri sizin için bir döşek, göğü de bir bina yaptı…(Bakara 22) Gökyüzünün bir bina oluşunun izahı hususundadır. Câhız şöyle demiştir: “Bu âlem hakkında tefekkür ettiğinde, onu, içinde, ihtiyaç duyulan herşeyin bulunduğu bir ev gibi bulursun.” Buna göre gökyüzü adeta bir tavan gibi yükseltilmiş, yeryüzü bir halı gibi yayılmış, yıldızlar birer kandil gibi […]

Daha fazla oku
İlm-i İlâhî (Allah’ın llmi) Hakkındaki Görüşler

..(Allah) herşeyi bilir “(Bakara 29)ayeti, Cenab-ı Hakkın yeri, yerdekileri, gökleri ve gökteki harikulade varlıkları yaratmasının ancak onları bildiği ve cüzisi ile küllisi ile onları çepeçevre ilmiyle ihata etmesiyle mümkün olabileceğini gösterir. Bu ise birçok şeye delalet eder: 1) Allah cüziyyatı bilemez diyen felsefecilerin görüşlerinin fasit; kelamcıların görüşlerinin ise doğru olduğu manasına gelir. Çünkü kelamcılar, Allah […]

Daha fazla oku
Meleklerin Vasıfları

Meleklerin vasıflarına gelince, bunlar birkaç yöndendir: 1) Melekler, Allah’ın elçileridirler. Nitekim Cenab-ı Hak şöyle buyurmuştur: “Melekleri elçiler yapan (Allah’a hamdolsun)”(Fatır, 1) “Allah, melekler içinden elçiler seçer”(Hacc, 75) ayetinin meleklerden sadece bir kısmının elçi olduğuna delalet ettiği söylenirse bunun cevabı şudur: Âyetteki harf-i cerri teb’îz (kısmîliği ifade etmek) için olmayıp beyan (açıklama) içindir. 2) Onlar, Allah’a […]

Daha fazla oku
Melaike’nin Sınıfları, Büyük Melekler

Cenab-ı Hak, Kur’an-ı Kerim’de meleklerin sınıflarını ve vakıflarını zikretmiştir. Meleklerin kısımlarına gelince,bunlardan Birinci kısım: Arşı taşıyan meleklerdir ki Allah Teala onlar hakkında şöyle buyurur: “O gün Rabbinin Arşını (gökteki meleklerin) üstünde bulunan sekiz (melek) yüklenir”(Hakka, 17). İkinci kısım: Allah’ın: “Melekleri, Rablerini hamd ile tesbih ederek Arşın etrafını kuşatmış halde görörsün”(Zümer. 75) ayetinde haber verdiği gibi, […]

Daha fazla oku
Mû’minin Niyeti Amelinden Hayırlıdır” Hadisinin Şerhi

Hz. Peygamber (s.a.s)’in: “Mü’minin niyeti amelinden hayırlıdır”(Taberani)hadisinin izahı hakkındadır. Alimler bu hususta birkaç açıklamada bulunmuşlardır: a) Niyet gizli, amel ise aşikârdır. Gizlide itaat etmek, açıkta itaat etmekten daha efdaldir. Bu tutarlı bir izah değildir. Çünkü bu namazın niyetinin bizzat namazdan daha hayırlı olmasını gerektirir. b) Niyet amelin (ibadetin) bitişine kadar sürer. Ameller ise devam etmez. […]

Daha fazla oku