Serbest Fırka ile Terakkiperver Fırka Kapatılması

Serbest Fırka ile Terakkiperver Fırka’nın bir çok konuda çakışan kaderleri rejime karşı düzenlendiği söylenen irticai kalkışmalarla irtibat kurulması noktasında da birleşmişti. Şu farkla ki, Terakkiperver Fırka’nın kurulmasının ardından gerçekleşen Şeyh Said isyanı bu konuda kullanılırken, Serbest Fırka’nın kapatılmasından sonra tertiplenen Menemen Vakası’yla İçtimaî muhalefet yeniden yok edilmiş ve bastırılmıştı. “Tek Parti idaresini sürdürmek isteyenler Şark […]

Daha fazla oku
Türkiye Cumhuriyeti’nin 1930lar’daki Tasviri

Cumhuriyetin ilânına kadar bütün inkılâp kararları, günlerce münakaşa edilerek Meclis’e verilirdi. Cumhuriyetin ilânında ve ondan sonraki bazı mühim inkılâp kararlarında böyle hareket edilmemişti. Mevzu Meclis sahnesine getirilmezden evvel kulislerde hazırlanıyor, şahsi idare taraf darları bundan haberdar edilerek vazifelendiriliyordu. Meclis ekseriya fikir adamlarının bulunmadığı bır zamana tesadüf ettirilerek mevzu emrivaki şeklinde meclis heyeti umumi (genel kuruluna) […]

Daha fazla oku
A’dan Z’ye Kemalizm (1)

H İbre çok önceleri bir yöne ağmış gibidir gerçi, ama bunun tescili 1920’lerin ortasında olur. Bilhassa 1923. bir dönüm noktasıdır. Kimin için, kime karşı, kimlerce, ne zaman, nasıl yapıldığı apaçık ortada olan bu savaşın son senesini takip eden 1923’te, Tarık Buğranın ifadesiyle, “tasnifi yapılmamış bir kitaplığı andıran” Ankara’da bir yeni savaş yaşanmaktadır. “Türkiye’nin mukadderatı ile […]

Daha fazla oku
Atatürk demokrat mıydı?
Atatürk Demokratmıydı?

Soruyu tersten sorarsanız gerçeğe daha çabuk ulaşırsınız: “Atatürk diktatör müydü?” şeklinde bir ahmak tartışmasına gireceğinize, “Atatürk demokrat mıydı?” diye sorunuz. Hayır, değildi. Bunun “iyi” ya da “kötü” olarak yorumlanması, adı üstünde, yoruma kalmış bir meseledir. “O devirde başka çare yoktu” gibi gerekçeler yalnızca yorumdur. Atatürk bir askerdi. Bir askerin demokrat olması, eğitimine, yetişme tarzına, mesleğine […]

Daha fazla oku