Osmanlı Toplumunun Manevi ve Kültürel Yapısı

Efendim, hepinizi hürmetle selamlıyorum ve böyle bir Vakıf Haftası’nı tertip ettik­leri için, Vakıfların ilgililerine de teşekkürlerimi ve şükranlarımı sunuyorum. Ben mevzua, benden önce konuşanlarla ilgili olarak bir hususla girmeyi uygun gördüm. Sayın Hüseyin Işık Paşamız, “Niye Osmanlılar, Balkanları Müslüman etmedi­ler?” diye bir soru sordular. Hocamız da ayete dayanarak cevap verdiler. Toplum yapısıyla ilgili olduğu için […]

Daha fazla oku
700.Yılında Osmanlı

  Nevzat Bey bir şey söyledi. “Tasavvufi hayat uyuşturmamıştır.” dedi, doğru tabii. Ben buna bir şey ilâve etmek istiyorum. Batıdaki tasavvufi hayatta yetişen mistikler umumiyetle manastırlara kapanarak kendi nefislerini terbiye edip kendilerini düşünmüş, halkın arasına katılmamışlardır. Meselâ bir Pascal. Adam 26 yaşında zaten pozitif bilimlerin hepsini hatmetmiş, ondan sonra bunların insanın manevi cephesine bir faydası […]

Daha fazla oku
Bir Filozof Müfessir M.Hamdi Yazır

Prof. Dr. Süleyman Hayri BOLAY  Elmalılı Hamdi Yazır Kimdir? M. Yazır, 1294 senesinde Antalya’nın Elmalık kazasında doğmuştur. Anası Fatma Hanım, babası Gölhisar’ın Yazır köyünden Numan Efendi’dir. Hamdi Efendi ilkmektebi ve Rüştiye’yi Elmalı’da bitirmiş; 1310 senesinde İstanbul’a gelmiş ve devrin tanınmış âlimlerinden olan Kayserili Hamdi Efendi’den ve diğer tanınmış bazı hocalardan dersler görmüş, 1324 senesinde Ba- […]

Daha fazla oku
Felsefe Herhangi Bir Ferdin Hayatını Tanzim Edebilir mi?

SÜLEYMAN HAYRI BOLAY PROF DR. Felsefe fert olarak herhangi bir kimseye hayatı boyunca ne verebilir, ne kazandırabilir? Verdikleriyle ferdin hayatını ayrıntılı bir şekilde tanzim edebilir mi? Hayat nedir? Kişilerin hayatları­nın tanziminde geçerli ilkeler ve kurallar var mıdır? Eğer felsefe, hayatta kişilere birtakım özellikler kazandırabilirse bunlar her kişi için geçerli olur mu? Bu ve benzer sorulara […]

Daha fazla oku
Batı aklının işleyiş tarzı

Bu işleyişi iyi anlayabilmek için müşrik aklın faaliyetine şöyle bir bakmak yeterlidir. Miladi ll. asırda Pavlus, Saint Paule ve Petrus denilen azizler, Hristiyanlığa tevhid inancının yerine eski Yunan’ın ve Roma’nın putperest şirk inancını yani üçlü ilahanlayışını yerleştirdiler. Daha sonra M.S. 3213’te İznik Konsülü’nde yüz yir. miden fazla İncil nüshası arasından ancak dördü daha sıhhatli görülerek […]

Daha fazla oku
Rönesansla Başlayan Devrimler

Max Weber, yeni putlar ve Rönesan Rönesans’a kadar bu üçlü ilah anlayışı gelmekle beraber Rönesans’tan itibaren eski Yunan ilahlarımn hortlatılmasıyla insanın Allah ile münasebeti kesilerek politeist, panteist, ateist ve deist anlayışlar ortaya çıkmaya başlamıştır. Meşhur Alman sosyologu Max Weber (ö.1923), modern bilim anlayışının insana ahlaki sorunlar ve değer hükümleri vermek gerektiğinde pratik meseleler karşısında ona […]

Daha fazla oku
Din-Bilim Çatışması Fikri

Bu çatışma bazı Batılıların kendi ifadeleriyle belirttikleri gibi uydurma ve kasıtlı çatışmadır. Böyle din-bilim çatışmasının olmadığı ve olamayacağı aşağıda, yine Batılı, ehil bilim insanlarının fikirleriyle ortaya konacaktır. Okullarda müfredatta bu konuya da mutlaka yer verilmelidir. Gençlere bilim zihniyeti verilirken Rönesans’ın aydınlanma hareketinin çocuğu olan filozoflar pozitivist felsefe din ile bilimin sahalarının ayrı olduğunu ileri sürdükten […]

Daha fazla oku
Osmanlı’da talib/araştırmacı nasıl yetiştiriliyordu?

Bu sorunun cevabını Osmanlı düşünür Müneccimbaşı Ahmed Dede’nin ifadelerinden özet olarak verelim: Talip nasıl mütalaa yapacak? Talip yahut mütalaacının çeşitli bilimlerin ilkeleri ve esasları ile donandıktan sonra mütalaaya başlarken neler yapması lazımdır? Mütalaacı önce Allah’ı anacak, ona hamd edecek, O’ndan yardım dileyecek ve sonra İslâm Peygamberi’ne dua okuyacak, “Senin bize öğrettiğinden başka ilim yoktur, seni […]

Daha fazla oku
İnsanın Kökeni Meselesi

A. Darwinci ve Evrimci Kuramların İnsana Bakışları Bir Çin atasözü “Yüzyılı planlıyorsan insan yetiştirmelisin” diyormuş. Biz şimdiye kadar yüz seneyi değil on seneyi bile planlayamadık. Elbette önce “insan” yetiştirmek lazımdır. Ama hangi insanı yetiştireceğiz? Sorunun cevapları aşağıda peyderpey verilmeye çalışılacaktır. Bizim insan anlayışımız için önce evrim ve Darwin kuram­larına ve çağın insan anlayışına göz atmak […]

Daha fazla oku
Nevzuhur bazı ilahiyatçı sahte tanrılar

  Prof. Dr. Süleyman Hayri Bolay – 29 Mayıs Üniversitesi Öğretim Üyesi Max Weber’in ifadesiyle Rönesansla birlikte eski Yunan’ın putları mezarlarından hortlatıldı. Böylece sahte ilahlar ortalığı kaplayınca “İnsanların Allah ile olan bağları koptu.” Sahte tanrılar ortalığı kaplayınca bilhassa gençler neye tapacağını bilemediler. Bu karmaşa Avrupa’da manevî huzursuzluğu artırdı; toplumlar karıştı. Bu karmaşayı Batılı bir kısım […]

Daha fazla oku