Hz.Peygamber Mü’minlere Kendi Canlarından Daha Kıymetlidir
النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنفُسِهِمْ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ وَأُوْلُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَى بِبَعْضٍ فِي كِتَابِ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُهَاجِرِينَ إِلَّا أَن تَفْعَلُوا إِلَى أَوْلِيَائِكُم مَّعْرُوفًا كَانَ ذَلِكَ فِي الْكِتَابِ مَسْطُورًا
Ahzab,6.Ayet Meali:Peygamber, mü’mirilere kendi canlarından daha değerlidir, hanımları da onların anneleridir. Akrabalar, Allah’ın Kitabı’nda birbirlerine müzminlerden ve muhacirlerden daha ileridirler; ancak dostlarınıza örfe uygun olarak yaptıklarınız başka! Bunlar Kitap’ta böyle yazılmıştır.”
النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنفُسِهِمْ
Pek çok müfessir gibi Celaleyn’in şarihlerinden Savî de bu ayeti şöyle izah etmiştir: Bir tehlike ya da bir iyilik karşısında kişinin nefsi ile Hz. Peygamber’in nefsi karşı karşıya kaldığında, mü’min kesinlikle Peygamberi kendisine tercih etmeli ve yeri geldiğinde O’nun için canını bile feda etmekten çekinmemelidir.
Hz. Peygamber mü’minler için canlarından daha değerli olunca, elbette O, insanın canından daha az kıymete haiz olan çocuklarından, mallarından, eş ve dostlarından daha da evla olmalıdır. Çünkü Hz. Peygamber, başta iman ve İslam olmak üzere mü’minlerin dünyada ve ahirette sahip oldukları ve olacakları üstün meziyet ve nimetlerin hepsinin en önemli vasıtasıdır.’’
Bu ayet bir de şöyle izah edilebilir: Mü’min, Hz. Peygamber’in istediği ve teşvik ettiği şeye uymalı, aynı konuda nefsinin hoş görüp arzu ettiği şeyi terk etmelidir. Çünkü Hz. Peygamber’e itaat Allah’a itaattir, O’na itaatsizlik de Allah’a isyan sayılır. Ayrıca Hz. Peygamber İlim, Hikmet ve Kitap sahibi seçkin ve faziletli bir pey’ gamberdir. O sürekli olarak Rabb’inden vahiy almaktadır. Nefsimizin arzu ettiği şeyin hakkımızda şer olma ihtimali vardır; bazan istediğimiz şey ilme ve hikmete aykırı da olabilir, ama Hz. Peygamber’in bizim için istediği şeyde mutlaka hikmet vardır.
…….
Fuzulî’nin de söylediği gibi:
Cânımı canan eğer isterse minnet canıma
Can nedir ki anı kurban etmeyim cananıma…
Öyle ya! Nihaî amaç Rabb’imizin rızasını kazanmak olmak üzere getirildiğimiz şu geçici sınav ortamında ancak iman ve İslam ile değer kazanabilen bu naçiz canımız ve hayatımız, onun müsebbibi olan Rasulullah (s.a.v.)’e niçin feda olmasın ki! Özellikle de bu anlayış içerisindeki fedayı can Rabb’imizin rızası ile de ödüllendiriliyorsa!…
M.Zeki Duman,5 Surenin Tefsiri