Mustafa İslamoğlu:…Dolayısıyla K. Sitte’de eğer sünnetin aslı hayatsa Sünenler sahihlerden evladır. Sünen-i Ebu Davud, Sünen-i Tirmizi Sahihlerden evladır..Ama eğer sahihler konusunda bir sıralama yapacak olursak bu sahihlerden de önce [Yani Buhari ve Müslim’in Sahihlerinden önce] sahihler var..İbn Huzeyme. İbn Huzeyme’nin Sahih’i bu sahihlerden çok öncedir..Bu sahihlerin dışında da Sahihler var. Sahih-i İbn Hibban..Müstedrek..Buhari’nin şartlarıyla Buhari’nin almadığı hadisleri almıştır..Buhari’nin şartlarını uygulamış Buhari kadar bir kitap çıkmıştır ortaya. Buhari o hadisleri görmemiş..Veya görme…nasıl olduysa olmamış..(1)
Hatalar:
1.“Dolayısıyla K.Sitte’de eğer sünnetin aslı hayatsa Sünenler sahihlerden evladır”
Cevap: Hem baştaki cümlecik uyduruktur, hem de ‘Sünenler Sahihlerden evladır’ cümlesi atmasyondur..Hele ki Tirmizi’nin Sünenini Buhari’den evla sayan bilmem ki ikinci bir hadis cahili var mıdır? En evla hadis kitaplarının Buhari ve Müslim’in Sahihleri olduğu o sünenlerin yazarları tarafından ve tüm hadisçiler tarafından kabul edilmiş bir gerçektir..
Muhammed b. İsmâil el-Buhârî ile Müslim b. Haccâc’ın el-Câmiu’s-sahih’leri “sahih hadisleri ihtiva eden iki kitap” anlamında Sahihayn diye anılmış ve İslâm âlimleri tarafından Kur’ân-ı Kerîm’den sonra en sahih kitaplar olarak kabul edilmiştir (İbnü’s-Salâh, Mukaddime, s. 160; Nevevî, et-Takrîb, s. 22; İbn Teymiyye, XX, 321).(2)
2.a-“Ama eğer sahihler konusunda bir sıralama yapacak olursak bu sahihlerden de önce [Yani Buhari ve Müslim’in Sahihlerinden önce] sahihler var..İbn Huzeyme. İbn Huzeyme’nin Sahih’i bu sahihlerden çok öncedir”
Cevap: Sahih hadisleri toplamak için yazılan ilk Sahih hadis kitapları Buhari ve Müslüm’inkidir: Bilindiği gibi sahih hadisleri ilk defa toplayan ve tasnif eden muhaddis, Buharî’dir. Buhârî’yi talebesi Müslim takip etmiştir. (3)
b-İbn Huzeyme’nin Sahih’i, Sahihlerden önce değil sonradır..İbn Huzeyme 223-311 yılları arasında yaşayıp ta (4) nasıl olsun da 194-256 yılları arasında yaşamış İmam Buhari’den daha evvel Sahih kitabı tasnif etsin?
İmam Buhari, Sahihini yazdığında İbn Huzeyme ilim yolculuğuna yeni çıkmıştı:
…[İbn Huzeyme] Kur’ân-ı Kerîm’i ezberledikten sonra tahsilini ilerletmek ve özellikle Kuteybe b. Saîd’den hadis dinlemek için yola çıktı, ancak Merv’e ulaştığında Kuteybe’nin ölüm haberini aldı (240/854). Bağdat, Rey, Cürcân, Şam, Basra, Kûfe, Kahire ve Vâsıt gibi ilim merkezlerini dolaşarak pek çok hocadan istifade etti. (4)
3. “Bu sahihlerin dışında da Sahihler var. Sahih-i İbn Hibban..Müstedrek..Buhari’nin şartlarıyla Buhari’nin almadığı hadisleri almıştır..”
Cevap: Burada da fahiş bir hata yapılmış ve İbn Hibban, Hakim en-Nişaburi ve Onun kitabı Müstedrek ile karıştırılmıştır ki bu hatayı Hadis ilminden nokta kadar nasibi olan yapmaz. İslamoğlu, Hakim’in Müstedrek’ini İbn Hibban’a nispet ederek yapılması epey zor bir hatayı kolayca işlemiştir..İbn Hibban’ın Sahih’i Müstedrek türünde değildir:
Müstedrek Türü Çalışmalar.
1. el-Müstedrek ale’s-Sahihayn. Bu türün en meşhur çalışması olan eserde Hâkim en-Nîsâbûrî, Sahihayn’de yer almamakla birlikte ikisinin ya da ikisinden birinin şartlarına uyan sahih hadisleri toplamaya çalışmıştır (I-IV, Haydarâbâd 1334-1342; nşr. Mustafa Abdülkadir Atâ, I-IV, Beyrut 1411/1990).
2. el-İlzâmât ale’s-Sahihayn (alâ Sahihi’l-Buhârî ve Müslim). Dârekutnî, Buhârî ve Müslim’in şartlarına uyduğu halde Sahihayn’de yer almayan yetmiş hadisi bu çalışmasında bir araya getirmiştir. Eser Sahihayn’in telif yönteminden farklı olarak müsned tertibindedir. Dârekutnî, şartlarına uyduğu halde eserlerinde bu hadislere yer vermemeleri sebebiyle Şeyhayn’i tenkit etmişse de onların bütün sahihleri toplama gibi bir gayelerinin olmaması göz önünde bulundurularak Dârekutnî’nin bu ithamı yersiz görülmüştür (nşr. Ebu Abdurrahman Mukbil b. Hâdî el-Vâdiî, Beyrut 1405/1985).
3. Kitâbü’t-Tetebbu. Dârekutnî, bu cüzünde Sahihayn’de illetli olduğunu iddia ettiği 218 hadisi ele almıştır. Irâki de el-Müstedrek alâ Müstedreki’d-Dârekutnî adlı bir çalışma yapmış (Kettânî, s. 16) ve bu risale el-İlzâmât ile birlikte yayımlanmıştır.
4. el-Müstedrek alâ Sahihi’l-Buharî ve Müslim (el-Müstedrekü’l-müstahrec ale’l-İlzâmât). Ebu Zer el-Herevî, Dârekutnî’nin İlzâmât’ındaki yetmiş hadisi kendi senedleriyle tahrîc etmiştir. Dört cüzden meydana gelen ve Zehebî ile İbn Hacer el-Askalânî tarafından görülen eserin günümüze gelip gelmediği bilinmemektedir.
5. el-Ehadisü’l-muhtara mimmâ lem yuhrichü’l-Buharî ve Müslim fî Sahihayhimâ (el-Ehadisü’l-ciyâd). Ziyâeddin el-Makdisî tarafından kaleme alınmıştır (nşr. Abdülmelik b. Abdullah b. Dehîş, I-II, Mekke 1412).
6. el-Müstedrek mine’n-nususi’s-sakıta. Muhammed b. Harun er-Rûyânî’nin el-Müsned’i için Emin Ali Ebu Yemânî’nin hazırladığı zeyildir (I-III, Kahire-Riyad 1416/1995). (5)
İbn Hibban Eserleri. 1. el-Müsnedü’s-sahih ale’t-tekasim ve’l-envâ (Sahihu İbn Hibban, es-Sünen, et-Tekasim ve’l-envâ). Klasik tasnif metotlarından farklı olarak emirler, nehiyler, haberler, mubahlar ve Peygamber’in fiilleri şeklinde beş bölüm halinde düzenlenen ve sahih hadisler yanında hasen hadisleri de ihtiva eden eserin tamamı günümüze ulaşmamıştır. Abdülmuhsin el-Yemânî tarafından yayımlanan eseri (I-III, Medine, ts.), İbn Balabân (ö. 739/1339) el-İhsân fî takrîbi Sahihi İbn Hibbân adıyla bablara göre yeniden düzenlemiştir (I-IX, Beyrut 1407/1987). (6)
4.Buhari o hadisleri görmemiş..Veya görme…nasıl olduysa olmamış.
Cevap: Bu bilgi de atmasyondur ..Doğrusu şudur:
Buhârî, sahih olan bütün hadisleri derlemenin kitabın hacmini büyüteceğini düşünerek bu yola gitmediğini, ancak sahih olmayan hiçbir hadisi de eserine almadığını belirtmiştir (İbnü’s-Salâh, Mukaddime, s. 168). Onun eserine el-Câmiu’l-müsnedü’s-sahihu’l-muhtasar min umûri Resûlillâh sallallahu aleyhi ve sellem ve sünenihî ve eyyâmihî adını vermesi de sahih olan bütün hadisleri derlemeyi düşünmediğini göstermektedir. (7)
***
(1) http://www.youtube.com/watch?v=5v9TqD9ona0
(2) http://www.tdvia.org/dia/ayrmetin.php?idno=350527
(3) http://samil.ihya.org/ansiklopedi/sahih-hadis.html
(4) http://www.islamansiklopedisi.info/dia/ayrmetin.php?idno=200079
(5) http://www.tdvia.org/dia/ayrmetin.php?idno=320134
(6) http://www.islamansiklopedisi.info/dia/ayrmetin.php?idno=200063
(7) http://ahmednazif.blogspot.com.tr/2014/07/mustafa-islamoglunun-sahih-i-buhari.html
http://ahmednazif.blogspot.com.tr/2014/11/islamoglunun-buhari-ve-muslimin.html
0 Yorumlar