Hükümetin türlü rezaletleri, cebirleri, sahtekârlıkları olmasaydı intihabı kamilen muhalifler kazanırdı. Bunları gören Gazi şaşırdı. Fırka yaptığına, İsmet’i tepelemek istediğine bin pişman oldu. Bütün işlerde gırtlaklarına kadar İsmet’le beraber battığım, ondan iyi uşak, emir kulu olmadığım hatırladı ve iyice anladı. Menfaatinin, hatta hayatının İs- met’le beraber olduğunu gördü. İsmet’e sarıldı, matbuatta ona alenî cemileler yaptı. Yeni Fırkayı bir kara belâ telâkki edip feshetti. Bu feshi de Fethi’ye yaptırarak güya cebir ve istibdat yapmadığını gösterdi. Hem de Fethi’yi büsbütün rezil etti. Oh olsun Fethi’ye. Şimdi seyahate çıktı. Güya halkı lehine celbedecek. Hem de muhalefete baş olanları ezecektir. Dikkate şayan ki bu sefer hiçbir yerde istikbal ve tezahürat istemediğini ilân etti. Bu hususta Şükrü Kaya maskarası valilere de sıkı emirler vermiştir.
Bütün bu maceradan yalnız bir fayda olmuştur: Türk milleti nümayişler, kanlı vak’alar ve belediye intihabı ile göstermiştir ki, bugünkü hükümete, idaresine, bu işin başında olan Mustafa Kemal ve İsmet’e muarızdır. Bunların yüzünden dert ve belâ ile doludur, inlemekte ve ağlamaktadır. Millet bunu bağırarak ve maddeten cihana söyledi ve bu beyannamesini kanıyla dahi imzaladı. Artık kimsenin şek ve şüphesine mahal kalmadı. Bunda her sınıf halk vardır.
Bu vak’anın pek mühim ve gayri kabili itiraz bir ifadesi daha var: Gazi müstebit; İsmet, hükümetleri, yardakçıları, idareleri cumhuriyet lâik derler, öyle diyorlar. Böyle olanlar dostumuz, aksi fikirdekiler mürteci ve düşmanımızdır dediler, durdular. Serbest Cumhuriyet Fırkası cumhuriyetçi ve lâik idi. Bunda şüphe yoktu. Bu halde bu fırkayı yine feshettiler. Bazı yerlerde bu fırkaya mürtecilerin, eski sarıklıların girdiğini söylediler. Olabilir. Bence bunun aslı yoktur, hiç olmazsa pek i’zam etmişlerdir ya, fakat bu unsurlar hele Ferid Paşa ile, İngilizlerle çalışmış vatan hainlerinden, Rum Patrikinin himmetiyle Malta Hapishanesinden kurtulan Kastamonu mebusu yaptıkları Haşan Fehmi’ler pek bol bir surette kendilerinde vardır.
Demek mesele cumhuriyetçi, lâik yahut mürteci olmakta değildir. Sade bu iki insanın mevkii meselesidir. Ona hizmet edenler makbul ve muhterem, ona muarız olanlar mürteci ve haindir. Feci vaziyet… Zavallı millet! İşte sırf bu uğurdadır ki, yani şahısları ve mevkileri içindir ki yüzlerce, binlerce adamı darağacına çektiler. O ne devredir?!,. Çocukların bile zihnine yer etmiştir. Sinop’ tayım, kardeşimin beş yaşında olan kızı bir odaya duvardan duvara bir sicim germiş, gazeteleri yırtıp insan şekline koyuyor, boynundan bir ip bağlayıp sicime asıyor. Böyle birçok yapmış. Odaya girdim. Ne yapıyorsun? dedim. “Mustafa Kemal oynuyorum dedi. O vakit anladım ve hayret ettim.”
Cumhuriyet Devrinin Perde Arkası , Dr. Rıza Nur
Rüyalarla aynı kumaştan yapılmayız, bir uykuyla çevrelenmiş küçük hayatlarımız. Shakespeare, Fırtına Suya düştün, sırılsıklam oldun.…
El-amâ, büyük sis. Tirmizî’de Resûle “Allah evrenin yaratılışından önce neredeydi?” sorusunun sorulduğu hadis-i şerif vardır.…
Her ferdin ve toplumun gerçekleştinnek istediği şeyin ne olduğunu araştırsak tek kelime ile mutluluk olduğunu…
Bağıranların ve çağıranların hayatlarının en dramatik ve ruhlarının en hassas ve kalplerinin en titrek yeridir…
Dünya sanki çağrılar gezegeni, hep bir çağrı var. Akıllar çağrılıyor, gözler davet ediliyor ve kulaklar…
İBRAHİM HALİL ÜÇER Gazze’de yaşanan ve insanlık vicdanını ayağa kaldıran soykırım, işgalci İsrail devletinin…