”Allah Teâlâ’nın İndirdiğiyle hükmetmeyen…”Ayet Mealinin Tefsiri

“Allah Teâlâ’nın İndirdiğiyle hükmetmeyen, işte onlar kâfirle­rin ta kendileridir … zalimlerin ta kendileridir fâsıkların ta kendi­leridir.” mealindeki ayetlerin hükmü, mutlak değil, mukayyeddir. Çünkü evvelden de dediğimiz ‘’lemyuseddek,lemyehkum’’ manasındadır. Nitekim Kurtubî diyor ki: «Kur’ân’ı reddetmek; yahud Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem’ln getirmiş olduğu hükmü inkar etmek sûretiyle Allah Teâlâ’nın hükmüyle hükmetmeyen kafirdir. Bu takdirde müslüman olduğu halde Allah Teâlâ’nın indirdiğiyle hükmetmeyen, fâsık ve âsidir.

Bu, ibnu Arabi’ nin de görüşüdür. İbnu Arabî dedi ki: “İbnu Abbas, Câbir bin Zeyd, ibnu Ebî Zâlde, İbnu Şübrume, Şa’bî’nin de mezhebleri budur. Nitekim Tâvus ve başkası da dediler ki: Bu, İslam dîninden mü’mini çıkaracak küfür değildir.”

Binaenaleyh bir kimse, nezdindeki kanunla hükmedip: “Bu Allah’tan gelmiştir” diyorsa, deyişi tebdil olduğundan, küfrü icab ettirir. Amma hevâ-i nefs ve ma’siyete mebnî hükmediyorsa, hakkında mağfiret umulan günahtır. Ehli Sünnet velCemaatin görüşü de budur.»

Kurtubî’nin bu nakilleri gayet makuldur. Bir kimse ortaya koymuş olduğu görüşü için: “Allah’ın hükmü budur” dese ayrıdır, ki rahibler ve hahamlar da böyle yaptılar; bu küfürdür. Çünkü bu tebdil yani istihlâl-i ma’iyettir. Amma: “Nefsimin hevâsıdır” diyorsa, vaz’î kanunla hükme­den kafir olmaz. Çünkü bunda Allah’ın hükmünü değiştirmek yoktur. Hristiyan ve yahudiler, Allah’ın hükmünü tebdil ettikleri için, tehdid ve tenkid edildiler.. Alûsî de, Kurtubî’nin sözlerine benzer izahatta bulun­muştur.

Netice-i meram, Allah’ın hükmüne rıza göstermeyen yahud hafife alan yahud reddeden her hâkim, kafirdir. Reddetmeyen, fâsık ve âsidir.

Terfîln, yani hükmü fâsık hâkime yahud kafir hâkime havale etme­nin, diğer fıkhî meseleleri vardır. Fıkıh kitablarına havale.. Zalimi zalime şikayet etmekte küfür yoktur.

İsmail Çetin-Ehli Sünnetin Nazar İtikadın Ölçüsüdür